بادی شیمینگ یا شرم از بدن چیست؟ بهترین روش مقابله با آن(محمدرضا عبدخانی)

اغلب افراد وانمود می‌کنند که با تمام نقص‌های کوچک و بزرگ در اندام و صورت دیگران به راحتی کنار می‌آیند، اما همچنان جامعه پر از نقدها و قضاوت‌های تند و تیز در مورد ظاهر افراد است. جملاتی مانند «تو خیلی لاغری و این لباس بهت نمیاد» یا «اگر کمتر غذا بخوری این لباس اندازه‌ات می‌شه»، نمونه‌هایی از نقدهای نامناسب هستند که می‌توانند تأثیرات منفی زیادی بر روان فرد بگذارند. احساساتی مانند اضطراب، حقارت و گناه که فرد پس از شنیدن اهانت و نقدهای تند درباره‌ی شکل بدنش تجربه می‌کند، به عنوان بادی شیمینگ (Body shaming) یا شرم از بدن شناخته می‌شود.

شنیدن نظرات منفی در مورد ظاهر و بدن می‌تواند بر تصوری که از شکل اندام خود داریم تأثیر بگذارد. در چنین وضعیتی، افراد ممکن است اضطراب شدیدی را تجربه کنند. خوشبختانه، راه‌هایی برای مدیریت شرم از بدن وجود دارد که می‌تواند قبل از جدی شدن اثرات منفی آن، به کمک فرد بیاید. در این مقاله به بررسی مفهوم بادی شیمینگ، انواع آن و راه‌های مقابله با این پدیده خواهیم پرداخت.

بادی شیمینگ چیست؟

بادی شیمینگ (Body shaming) یا شرم از بدن به معنای تحقیر فرد از طریق نقدهای منفی و نامناسب درباره شکل و اندازه بدن اوست. این نوع نقدها می‌تواند از سوی دیگران، رسانه‌ها یا حتی خود فرد صورت گیرد. افرادی که با مشکل شرم از بدن مواجه هستند، معمولاً به طور مداوم از چاقی یا لاغری خود انتقاد می‌کنند و از ویژگی‌هایی مانند بینی استخوانی یا لب‌های بزرگ یا کوچک نارضایتی دارند.

تاثیر رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی که به طور غیرمستقیم استانداردهای زیبایی خاصی را تحمیل می‌کنند نیز قابل توجه است. بادی شیمینگ ممکن است از طریق شوخی‌ها و اظهارنظرها درباره غذاهایی که می‌خورید یا مقدار غذایی که مصرف می‌کنید، بروز پیدا کند.

در بسیاری از مواقع، دوستان نزدیک و اعضای خانواده با نیت بد نظری نمی‌دهند، اما نظرات آن‌ها می‌تواند ماهیت انتقادی داشته باشد. آن‌ها ممکن است از تأثیر منفی سوالاتی مانند «آیا وزن کم کرده‌ای؟» یا «واقعا می‌خواهی همه این غذاها را بخوری؟» آگاه نباشند. بنابراین، شرم از بدن نتیجه نظرات نامناسب و نقدهای منفی درباره قد، وزن، شکل و اندازه بدن و به طور کلی میزان جذابیت افراد است که می‌تواند بر روی زنان و مردان تأثیر بگذارد.

انواع بادی شیمینگ

احساس شرم از بدن زمانی شکل می‌گیرد که شکل، اندازه و به طور کلی ظاهر اندام یا صورت فرد با کلیشه‌های فرهنگی و اجتماعی مربوط به بدن همخوانی نداشته باشد. در ادامه، رایج‌ترین مواردی که می‌توانند باعث ایجاد بادی شیمینگ شوند، معرفی می‌شوند:

• وزن

یکی از دلایل رایج شرم از بدن، انتقادهای تند و غیرمناسب درباره وزن افراد است. صحبت‌های مداوم درباره چاقی یا لاغری می‌تواند موجب بروز بادی شیمینگ شود. افرادی که به طور غیرمستقیم و از طریق شوخی‌ها درباره وزن دیگران اظهارنظر می‌کنند، ممکن است حس منفی و شرم از بدن را در آن‌ها ایجاد کنند. جملاتی مانند «باید ۲ تا بلیط هواپیما بخری» برای اشاره به چاقی یا «مواظب باش نشکنی» برای اشاره به لاغری، نه تنها خنده‌دار نیستند، بلکه می‌توانند به روحیه فرد آسیب زده و بادی شیمینگ را به وجود آورند.

• موهای بدن

عامل دیگری که می‌تواند باعث بادی شیمینگ شود، صحبت درباره موهای زائد بدن است. موهای بدن در هر قسمتی که رشد کنند، کاملاً طبیعی و بیولوژیکی هستند. با این حال، استانداردهای اجتماعی و زیبایی‌شناسی، موهای زائد بدن را به دو دسته قابل قبول و غیرقابل قبول تقسیم کرده‌اند. به عنوان مثال، وقتی وجود مو در بدن مردان پذیرفته شده ولی زنان موظف به پاک کردن آن هستند، این نوع نظرات منفی می‌تواند به ایجاد حس شرم از بدن منجر شود.

• سن

شاید بارها جمله «از سن شما گذشته» را شنیده باشید. این جمله بار منفی زیادی دارد و به عنوان یکی از مخرب‌ترین انواع بادی شیمینگ شناخته می‌شود. سن تنها یک عدد است و نباید به دلیل اظهارنظرهای بی‌پایه و اساس، خود را از انجام کارهای مورد علاقه‌تان محروم کنید.

• میزان جذابیت

دسته‌بندی افراد بر اساس ظاهرشان نیز یکی از عوامل بادی شیمینگ است. افرادی که دائماً درباره میزان جذابیت چهره دیگران اظهار نظر می‌کنند و معیاری که به کار می‌برند، استانداردهای زیبایی رسانه‌هاست، می‌توانند حس شرم از بدن را در فرد مورد قضاوت ایجاد کنند. این نوع شرمساری از بدن معمولاً در فرآیند استخدام یا در برخی آگهی‌های شغلی که به دنبال فردی با جذابیت بالا هستند، بروز پیدا می‌کند.

• غذا خوردن

اگرچه ممکن است هدف افرادی که درباره حجم غذا خوردن دیگران نظر می‌دهند، دلسوزی باشد، اما این اظهارنظرها می‌تواند موجب بروز بادی شیمینگ شود. اظهارنظر در مورد حجم غذای دیگران می‌تواند احساس منفی و شرم را در آن‌ها ایجاد کند. علاوه بر این، برخی افراد ممکن است با سرزنش خود درباره غذاهایی که خورده‌اند، مثل شیرینی، احساس شرم از غذا خوردن را تجربه کنند، که این بیشتر یک مسأله روانی است تا رژیم غذایی.

• مو

با انتقال استانداردهای زیبایی از دنیای غرب به سایر نقاط جهان، تبعیض‌های زیادی ایجاد شد. برای مثال، موهای بلوند و لخت غربی‌ها به عنوان معیار زیبایی شناخته شد، در حالی که موهای فر و حجیم سیاه‌پوستان کمتر مورد توجه قرار گرفت. این تبعیض‌ها باعث ایجاد حس منفی و بادی شیمینگ در افرادی می‌شود که با این استانداردها مطابقت ندارند و به ویژه بر روی نوجوانان و جوانان تأثیرگذار است.

• پوشش

هنجارهای اجتماعی همچنین نقش تعیین‌کننده‌ای در نحوه لباس پوشیدن افراد دارند. صنعت مد و فشن، با معرفی الگوهای پوشش مختلف از طریق رسانه‌ها، استانداردهایی برای لباس‌ها ایجاد کرده است. لباس‌هایی که به دلیل ترند بودن به محبوبیت رسیده‌اند، اگر برای فرم‌های مختلف بدن طراحی نشده باشند، می‌توانند باعث بروز شرم از بدن و بادی شیمینگ شوند.

عوارض شرم از بدن

نتایج منفی ناشی از القای حس منفی به افراد درباره ظاهر، اندام و بدن‌شان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

•  افسردگی
• کاهش عزت‌نفس
• بروز اختلالات خوردن
• اضطراب شدید
• پریشانی احساسی و روانی
• تمایل به خودکشی و آسیب رساندن به خود

راه‌های مقابله با شرم از بدن

بادی شیمینگ می‌تواند با الگوهای ناسالم رفتاری و مشکلات سلامت روان مرتبط باشد و احتمال آسیب به سلامت جسمانی را افزایش دهد. برای غلبه بر اثرات شرم از بدن که در طول زمان ایجاد شده، می‌توانید از راه‌کارهای زیر استفاده کنید:

• نسبت به زوایای طبیعی بدن‌تان مثبت‌اندیش باشید و به خود عشق بورزید.
• با افرادی که درباره شکل، اندازه و ظاهر اندام، بدن یا صورت شما شوخی می‌کنند، صحبت کنید و آن‌ها را از احساسات خود آگاه سازید. تحمل این وضعیت و عدم برخورد مناسب می‌تواند افراد را تشویق به ادامه شوخی‌های زننده کند.
• افکار منفی خود را در مورد بدن‌تان شناسایی کرده و آن‌ها را به افکار مثبت و سالم تبدیل کنید.
• با خودتان مهربان باشید و از نقد مداوم خود دست بکشید.
• به جای تمرکز بر روی نقاط ضعف صورت و بدن‌تان، بر روی نقاط قوت دیگر خود تمرکز کنید.
• اجازه ندهید رسانه‌های اجتماعی باعث مقایسه غیرواقعی، ایجاد انتظارات نابه‌جا و تصویر منفی از بدن‌تان شوند.

برای درمان اختلال بادی شیمینگ چه کنیم؟

اگر با روش‌های مقابله با بادی شیمینگ نتوانستید از احساسات و افکار منفی درباره بدن‌تان رها شوید، مراجعه به متخصص سلامت روان توصیه می‌شود. افرادی که به طور مداوم با احساس شرم از بدن مبارزه می‌کنند می‌توانند با مراجعه به روانشناس و صحبت با او، کمک حرفه‌ای دریافت کنند.

این روزها، حس شرمساری از بدن در زنان و مردان، به ویژه نوجوانان، بسیار رایج شده است و رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی نقش زیادی در ایجاد این احساس دارند. اگر به موقع جلوی عوامل القاکننده حس بادی شیمینگ گرفته نشود، احتمال بروز بیماری‌های جسمی و روحی افزایش می‌یابد.

سوالات متداول

• بادی شیمینگ چگونه ایجاد می‌شود؟
  • شرم از بدن می‌تواند به دلیل اظهارنظرهای نامناسب و منفی افراد، همچنین کلیشه‌ها و استانداردهای زیبایی جهانی ایجاد شود. در دنیای مدرن امروز، تبلیغات و تصاویر ایده‌آل اما غیرواقعی منبع اصلی این پدیده هستند.
• تاثیر بادی شیمینگ بر سلامت روان چیست؟ 
  • شرم از بدن می‌تواند منجر به افسردگی، اضطراب، پریشانی روانی، تمایل به خودکشی و آسیب رساندن به خود شود.
• انواع بادی شیمینگ کدامند؟
  • شرم از بدن می‌تواند موضوعاتی نظیر وزن، موهای زائد بدن، سن، میزان جذابیت، غذا خوردن، مو و پوشش را هدف قرار دهد.