روانشناسی طلاق عاطفی (محمدرضا عبدخانی)

از دیدگاه روانشناسی، طلاق عاطفی به رابطه‌ای میان زن و شوهر اطلاق می‌شود که در آن نمی‌توانند در کنار هم احساس خوشی و آرامش کنند. در این شرایط، نه تنها احساسات و عواطف تحت تاثیر قرار می‌گیرند، بلکه ابعاد دیگر زندگی زوجین نیز ممکن است دچار مشکل شوند. با کاهش احساسات مثبت میان زن و شوهر، سلامت جسمانی آنها نیز ممکن است به خطر بیافتد. به علت این طلاق عاطفی، زوجین دیگر قادر به لذت بردن از بودن در کنار یکدیگر نیستند و این مسئله منجر به کاهش یا قطع روابط جنسی و زناشویی میان آنها می‌شود.

نبود رابطه‌ی جنسی بدون شک عواطف و سلامت جسمانی زن و شوهر را دچار مشکل می‌کند. روانشناسی طلاق عاطفی می‌تواند به رفع مشکلات روانشناختی مانند سردی در روابط عاطفی، جسمی و جنسی کمک کند. در صورتی که طلاق عاطفی میان زن و شوهرها حل نشود، به مرور زمان شدت می‌یابد و ممکن است آنها تنها راه حل را در جدایی رسمی ببینند. از این رو، برخی زوجین که زندگی خود را دوست دارند اما به دلایلی دچار طلاق عاطفی شده‌اند، می‌توانند با استفاده از روانشناسی طلاق عاطفی مشکلات خود را برطرف کنند.

نشانه ها و علائم مد نظر در روانشناسی طلاق عاطفی:

برخی مشکلات میان زن و شوهرها وجود دارند که اگر
نتوانند آن‌ها را حل کنند، ممکن است به طلاق منجر شود. از جمله علائمی که در روانشناسی
طلاق عاطفی بین زوجین مورد توجه قرار می‌گیرند و نادیده گرفتن آن‌ها ممکن است علاوه
بر طلاق عاطفی، منجر به طلاق رسمی شود، عبارتند از:

• شکاکیت بیش از حد که موجب افزایش بی‌اعتمادی می‌شود.
• افزایش شکایت و گله‌مندی از یکدیگر.
• کاهش مکالمات و سکوت کردن نسبت به یکدیگر.
• تمرکز بیش از حد بر روی فرزندان یا شغل.
• کاهش شور و هیجان در زندگی مشترک.
• عدم اهمیت و علاقه به همدیگر در مقایسه با احساسات یکدیگر.
• افزایش تضاد فکری میان زوجین.
• افزایش لجبازی.
• کاهش وابستگی و دلبستگی نسبت به هم.
• بی‌میلی به برقراری روابط زناشویی و جنسی.
• واکنش‌های پرخاشگرانه سریع و سرزنش مداوم.
• ناراحتی از فاش شدن مسائل شخصی و محرمانه.
• کاهش محبت‌های کلامی مثل “جانم”، “عزیزم” و…
• عدم تلاش برای برطرف کردن و حل مشکلات.

این علائم از اصلی‌ترین نشانه‌های طلاق عاطفی در روانشناسی هستند و باید مورد توجه قرار گیرند تا از تشدید مشکلات جلوگیری شود.

11 دلایل طلاق عاطفی بین زوجین

از دیدگاه روانشناسی، دلایل متعددی می‌توانند باعث بروز طلاق عاطفی بین زن و شوهرها شوند. بنابراین، نمی‌توان طلاق عاطفی را مشکلی یک شبه دانست. وقتی زن و شوهرها از درگیری‌های خود به سادگی عبور کنند و اقدام به رفع آن اختلافات نکنند، یا جنگ و دعواهای بی‌پایان را کنار نگذارند و به حل مشکلات نپردازند، زمینه ایجاد طلاق عاطفی فراهم می‌شود. در این شرایط، مشکلات نه تنها به مرور زمان کمتر نمی‌شوند، بلکه روز به روز تشدید می‌شوند و می‌توانند منجر به طلاق عاطفی گردند. این مشکلات به جایی می‌رسند که زن و شوهرها ترجیح می‌دهند به خاطر فرزندانشان در کنار هم زندگی کنند.

از نظر روانشناسی، در طلاق عاطفی هیچ گونه حس عاطفی و جنسی بین زوجین وجود ندارد و تنها نام آن‌ها در شناسنامه به عنوان زن و شوهر ثبت شده است.

دلایل بروز طلاق عاطفی از نظر روانشناسی عبارتند از:

• خیانت یکی از زوجین
• نداشتن شغل و درآمد مرد
• تضادهای فکری
• اختلاف سنی بسیار زیاد بین زوجین
• ازدواج سریع به دلیل هوس‌های زودگذر
• عدم کنترل عصبانیت زوجین
• ناراحتی‌های حل نشده میان زوجین
• تفاوت‌های فرهنگی میان خانواده‌های زوجین
• ناتوانی در ابراز احساسات و عشق ورزیدن به یکدیگر
• عدم توانایی در برقراری ارتباط صحیح
• تفاوت در عقاید و مذهب بین زوجین

تاثیر طلاق عاطفی برای هر کدام از زوجین به چه صورت است؟

از نظر روانشناسی، زوجینی که به طلاق عاطفی دچار می‌شوند، باید بلافاصله پس از مشاهده علائم، اقدام به رفع آن نمایند. رها کردن این مشکل ممکن است منجر به ناتوانی و دشواری‌های زیادی شود. اگر زن و شوهرها به رفع اختلافات خود نپردازند، اثرات منفی متعددی بر هر کدام از آن‌ها خواهد گذاشت. برخی از اثرات ناشی از طلاق عاطفی عبارتند از:

• افسردگی: بر اساس نظر روانشناسان، برخی از زن و شوهرها به دلیل مشکلات عاطفی، دچار افسردگی شده و رغبتی به ادامه زندگی نخواهند داشت. رابطه بهم‌ریخته میان آن‌ها باعث سردی رفتار و فقدان آرامش در کنار هم می‌شود.
• مصرف مواد مخدر: متاسفانه برخی از زوجین برای فرار از مشکلات و بهبود زندگی مشترک به سمت مصرف مواد مخدر روی می‌آورند. عواقب این مسئله بسیار جدی و جبران‌ناپذیر است.
• اختلالات خواب: یکی دیگر از اثرات طلاق عاطفی، بروز اختلالات خواب مانند پرخوابی، بی‌خوابی و کم‌خوابی است. زن و شوهرها به دلیل فقدان حس خوب و آرامش در کنار هم، بیشتر زمان خود را در خواب می‌گذرانند.
• اختلالات خوردن غذا: برخی از زوجین به دلیل مشکلات طلاق عاطفی، دچار پرخوری یا کم‌خوری می‌شوند. ناراحتی‌های پیش‌آمده ممکن است حتی باعث شود که دیگر با هم غذا نخورند.
• بی‌قراری: از لحاظ روانشناسی، افزایش سردی روابط باعث بی‌قراری و دلتنگی زن و مرد برای روزهای خوب گذشته می‌شود. این دلتنگی همراه با آشفتگی است، زیرا زوجین نگران آینده زندگی مشترک خود هستند و در عین حال به دلایل مختلف تمایلی به رفع مشکلات ندارند. این موضوع منجر به افزایش اضطراب، استرس، افسردگی و بی‌انگیزگی در میان آنها می‌شود.

این اثرات نشان می‌دهند که طلاق عاطفی می‌تواند تاثیرات عمیقی بر سلامت روانی و جسمی زوجین داشته باشد و باید به سرعت به آن پرداخته شود.

بررسی روش های درمانی برای ممانعت از طلاق عاطفی:

روش‌های درمانی برای جلوگیری از طلاق عاطفی میان زن و شوهرها به شرح زیر هستند:

• توجه و دقت به خواسته‌ها و نیازهای یکدیگر
• احترام و کنترل خشم و پرخاشگری
• همدلی و گوش دادن به حرف‌های همدیگر
• بهره‌مندی از جلسات مشاوره ازدواج و زوج‌درمانی
• و…

زوجین در صورت بروز مشکلات می‌توانند از کمک‌های تخصصی مشاوره روانشناسی استفاده کرده و با بهره‌گیری از راهکارهای درمانی ارائه شده، مشکلات خود را رفع نمایند. از آنجا که احساسات زن و شوهر یک شبه از بین نمی‌رود، باید در اولین مرحله این موضوع را بررسی کرد. بررسی این مسئله ممکن است با احساس درد، خشم و یا ناامیدی همراه باشد. باید بتوانید با این احساسات کنار بیایید و نگاهی تحلیلی به مسائلی داشته باشید که در رابطه‌تان رضایت‌بخش نبوده است. با اندیشیدن به این موضوع، قطعاً به آنچه که می‌خواهید دوباره دست خواهید یافت. زمانی که بتوانید این حس را درک کنید که می‌توانید رابطه‌تان را بهبود بخشید، قطعاً تصمیم ارزشمندی گرفته و موجب بهبود طلاق عاطفی خواهید شد.