همه ما می‌دانیم که تغییرات آب و هوایی می‌تواند به وقوع آتش‌سوزی، گرمای شدید، طوفان و افزایش آلرژی‌ها منجر شود، اما اغلب از تأثیر این تغییرات بر حالات روحی و افزایش افسردگی غفلت می‌شود. حقیقت این است که تغییرات آب و هوایی به سلامت روان ما آسیب می‌زند و به طور مستقیم بر خلق‌وخوی ما تأثیر می‌گذارد.
معمولاً گرمای شدید به تشدید اختلالات روانی، افزایش اضطراب و رفتارهای پرخاشگرانه منجر می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد که در لس آنجلس، جرایم خشونت‌آمیز در روزهای گرم بیشتر از روزهای سرد رخ می‌دهد. همچنین، تجربه بلایای طبیعی مانند سیل و آتش‌سوزی می‌تواند به افزایش افسردگی دامن بزند. اما چرا تغییرات آب و هوایی باعث افسردگی و تأثیرات عمیق بر روحیه ما می‌شود؟ این مقاله به بررسی دلایل این ارتباط می‌پردازد.
چرا تغییرات آب و هوایی باعث افزایش افسردگی می‌شود؟
مطالعات نشان می‌دهد که با افزایش دما، تمایل به خودکشی نیز افزایش می‌یابد و گرمای هوا تأثیر مستقیمی بر سلامت روان دارد. همچنین، بلایای طبیعی مانند طوفان‌ها، سیل‌ها و آتش‌سوزی‌های جنگلی، با تخریب اموال و افزایش مرگ و میر، به بروز افسردگی، اضطراب و اختلالات استرس پس از سانحه کمک می‌کنند.
افزایش مهاجرت‌ها به دلیل تغییرات آب و هوایی مانند خشکسالی، سیل و طوفان نیز به ایجاد استرس و افسردگی منجر می‌شود. علاوه بر این، ترس از تغییرات اقلیمی و آگاهی از خطرات ناشی از گرم شدن کره زمین و بلایای طبیعی، می‌تواند استرس و اضطراب را تشدید کرده و احساس ناامیدی و ناتوانی را افزایش دهد، که در نهایت منجر به بروز علائم افسردگی می‌شود.
تحقیقات نشان می‌دهد که افسردگی به طور مستقیم از تغییرات آب‌و‌هوایی ناشی نمی‌شود، بلکه این تغییرات می‌توانند به ایجاد زمینه‌های ترس اجتماعی و استرس منجر شوند که در نهایت به بروز افسردگی می‌انجامد. براساس نظرسنجی‌ای که در سال ۲۰۲۰ توسط انجمن روانپزشکی آمریکا انجام شد، ۶۷ درصد از آمریکایی‌ها از اثرات تغییرات آب‌و‌هوایی دچار اضطراب شده‌اند و ۵۵ درصد نگران تأثیر آن بر سلامت روان خود هستند.
کدام گروه‌های اجتماعی بیشتر در معرض خطر افزایش افسردگی ناشی از تغییرات آب‌و‌هوایی هستند؟
بررسی‌ها نشان می‌دهند که نوجوانان و جوانان به طور خاص در برابر آسیب‌های روانی ناشی از تغییرات آب‌و‌هوایی آسیب‌پذیرترند. یک نظرسنجی جهانی نشان داد که حدود ۶۰ درصد از افراد بین ۱۶ تا ۲۵ سال در مواجهه با تغییرات آب‌و‌هوایی نگرانی‌های شدیدی را تجربه می‌کنند. از این تعداد، ۲۵ درصد نگرانی‌های خود را در حد متوسط و ۴۵ درصد دیگر اذعان کردند که این تغییرات بر زندگی روزمره آنها تأثیر منفی گذاشته است. اگر شما نیز از این دسته افراد هستید، ممکن است نیاز به مشاوره با یک روانشناس آنلاین داشته باشید.
افسردگی ناشی از تغییرات آب‌و‌هوایی با چه علائمی خود را نشان می‌دهد؟
اضطراب و افسردگی مرتبط با تغییرات آب‌و‌هوایی معمولاً به صورت افکار مزاحم بروز می‌کند. افراد ممکن است ترس از دست دادن عزیزان، اموال و تغییرات عمده در زندگی را تجربه کنند و دائماً نگران وقوع بلایای طبیعی در آینده باشند. این نوع افسردگی معمولاً با افزایش ضربان قلب، تنگی نفس و بروز مشکلاتی در زندگی روزمره، محل کار و مدرسه همراه است.
افرادی که به دلیل تغییرات آب و هوایی دچار افسردگی می‌شوند، معمولاً ترجیح می‌دهند تنهایی را به بودن در جمع انتخاب کنند و از قرار گرفتن در جمع‌ها اجتناب می‌کنند. آنها غالباً نگران آینده‌اند و با استرس و نگرانی‌های آزاردهنده مواجه هستند.
چه شرایط تغییرات آب‌و‌هوایی موجب بروز افسردگی می‌شود؟
علائم افسردگی ناشی از تغییرات آب و هوایی به ویژه در کسانی که تجربه ناگواری از بلایای طبیعی داشته‌اند، شدیدتر بروز می‌کند. این بلایا شامل موارد زیر هستند:
- خشکسالی
- آتش‌سوزی‌های جنگلی
- سیل
- گرمای شدید
- سرمای شدید
- مه شدید
علائم افسردگی ناشی از تغییرات آب و هوایی
افراد مبتلا به افسردگی ناشی از تغییرات آب و هوایی ممکن است با مجموعه‌ای از علائم مختلف روبرو شوند. این علائم می‌توانند از خفیف تا شدید متغیر باشند و معمولاً با استرس و اضطراب همراه هستند. از جمله مهم‌ترین علائم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خشم
- اضطراب
- افسردگی
- ناامیدی
- پریشانی
- احساس خستگی
- مشکلات خواب
- احساس بی‌قراری
- احساس ناامنی
- غم و اندوه
- احساس گناه
- درماندگی
- از دست دادن اشتها یا پرخوری
- افکار خودکشی
مدت زمان علائم افسردگی ناشی از تغییرات آب و هوایی
علائم افسردگی مرتبط با تغییرات آب و هوایی معمولاً طولانی‌مدت هستند. فرد ممکن است برای مدت زمان طولانی احساس غم، ناراحتی و افسردگی داشته باشد و قادر به کنترل این علائم نباشد. حتی پس از پایان شرایط نامساعد آب و هوایی، استرس‌های ناشی از نگرانی درباره وقوع دوباره آن می‌تواند ادامه یابد و فرد را در حالت اضطراب دائمی نگه دارد.
سخن پایانی
لازم به ذکر است که همه کسانی که بلایای طبیعی را تجربه می‌کنند یا تحت تأثیر تغییرات شدید آب و هوایی قرار می‌گیرند، لزوماً دچار افسردگی نمی‌شوند. با این حال، شرایط نامساعد آب و هوایی می‌تواند به‌طور قابل توجهی خطر بروز افسردگی را افزایش دهد. به ویژه افرادی که در مناطق زلزله‌خیز یا مستعد بلایای طبیعی زندگی می‌کنند، بیشتر در معرض این نوع افسردگی هستند.